İşletmenizin performansını anlamanızı sağlayan en önemli göstergelerden biri de alış-satış raporlarıdır. Bu raporlar hem o dönemki performansı gösterir hem de doğru kararlar almanız için rehber niteliği taşır.
Bu yazımızda, alış-satış raporlarının ne olduğunu ve neden önemli olduklarını detaylı şekilde ele aldık.
Alış-Satış Raporları Nedir?
Alış-satış raporları, işletmenizin belirli bir dönemde yaptığı alışları ve satışları detaylı şekilde ele alan raporlardır. Kısaca “kimden ne kadara ne aldınız ve kime ne kadara ne sattınız” bunun bilgisini içerir.
Ayrıca bu raporlar sayesinde en çok satan ürünleri, hangi müşterilerin hangi kategoriye daha çok yöneldiğini, hangi tedarikçinin daha uygun fiyatlı satış yaptığını görebilirsiniz.
Alış-Satış Raporları Şirket Stratejilerine Nasıl Yön Verir?
“Peki bu raporlar neden bu kadar önemli?” diye soracak olursanız; alış-satış raporları işletmeniz için atacağınız adımlara yön verir. Alış-satış raporları sayesinde:
- Hangi ürünlerden daha fazla stoklamalısınız?
- Hangi ürünler az satılıyor ki bunlar için kampanya gibi stratejiler uygulamalısınız?
- Dönemsel olarak çok satan ürünler var mı? Varsa hangileri?
Tüm bu soruların ve daha fazlasının cevabını öğrenirsiniz.
Diyelim ki bir ürününüz kış döneminde daha fazla satıyor ve bunu satış raporlarından gördünüz. O halde gelecek kış sezonları yaklaşırken önlem alırsınız ve stokları artırırsınız. Bu gibi çıkarımlar sayesinde bir sonraki adımınızı belirleyebilirsiniz.
Bu aynı zamanda pazarlama bütçenizi, kaynaklarınızı, daha verimli kullanmanızı sağlar.
İlginizi çekebilir: Küçük İşletmeler için Finansal Raporları Okuma Rehberi
Raporlama Süreci Hangi Verileri Kapsamalıdır?
Doğru yapılan raporlama sürecinde şu verileri kullanmalısınız:
- alış/satış faturaları
- tahsilatlar ve ödemeler
- varsa iadeler
- yapılan kampanyalar
- müşteri ve tedarikçi bilgileri
- ürün kodları
- satış temsilcileriyle ilgili bilgiler
İşinize yarayacak bu veriler ile tüm süreci daha iyi değerlendirmenize yardımcı olur.
Kâr-Zarar Analizi için Hangi Göstergeler Kullanılır?
Kâr-zarar analizi, şirketinizin gerçekte ne kadar kazandığını anlamanız için önemli raporlardır.
- Brüt kâr, “gelir – üretim ve satış maliyetleri” formülü ile bulunurken;
- net kâr, “gelir – vergi, kira vb. tüm maliyetler” hesabıyla bulunur.
Dolayısıyla net kâr ile o satıştan elde ettiğiniz gerçek kazancı bulursunuz. Kâr-zarar analizi için de tüm giderler ve gelir bilgisine ihtiyacınız olur. Adım adım şu şekilde yapılır:
- Tüm gelirleri toplayın: Satışlardan ve diğer kaynaklardan elde edilen kazancı toplayın.
- Brüt kârı hesaplayın: Gelirlerden, satılan ürünlerin alış fiyatını çıkarın.
- Operasyonel giderleri toplayın: Kira, maaş, faturalar gibi giderleri hesaplayın.
- Net kârı bulun: Brüt kârdan tüm bu giderleri çıkar.
- Sonuç pozitifse kâr; negatifse zarar edildiği anlamına gelir.
Ürün Bazlı Satış Performansı Nasıl Raporlanır?
En çok satılan ürününüz hangisi? Ürün bazlı raporlar bu sorunun cevabını verir. Bu tür bir raporda; ürünlerin satış adetleri, en çok satan varyantları gibi bilgiler yer alır. Bu bilgilerin düzenli kaydedilmesi ile raporlar oluşturulur.
Böylece hangi ürünlerin stokları daha hızlı yenilenmeli ya da hangisinin stokları kampanyalar ile eritilmeli bunu öğrenirsiniz.
Satışlarda Detaylı Raporlar, Tam Kontrol
Tüm e-ticaret operasyonunu Bizim Hesap’tan yönetirken tek bir panel üzerinden satışlarınızı takip edebilir, satış ve ürünlerinizle ilgili geniş raporlar alabilirsiniz.
Müşteri Segmentlerine Göre Satış Verileri Nasıl Yorumlanır?
Müşteri segmentine göre satış verilerini yorumlamaki ürün bazlı satış yorumlamak gibidir. Bu sefer de hangi müşterilerin hangi ürünü daha çok satın aldığı öğrenirsiniz.
Müşteriler; yaş, cinsiyet, bölge gibi özelliklerine göre gruplandırılır. Böylece müşteri gruplarının satın alma verilerine bakarak şu şekilde yorumlamalar yapabilirsiniz:
“Ege bölgesindeki müşterilerimizin %55’i yüksek fiyatlı ürünlerimizi daha çok tercih ediyor.” İşte bu gibi çıkarımları yapmanız müşteri segmentleri odaklı satış verileri ile mümkün olur.
Bu sayede direkt müşteri gruplarına özel kampanyalar oluşturursunuz.
Günlük, Haftalık ve Aylık Raporlar Arasındaki Farklar Nelerdir?
İyi güzel de bu raporları ne sıklıkla yapacağız diyenler için rapor sıklıkları arasındaki farka bakalım.
Günlük raporlar
Günlük raporlar, gün içerisinde işin nabzını tutmak için önemlidir. “Şu saate kadar kaç sipariş aldık? Kargolar ne durumda?” gibi sorulara yanıt bulmak için günlük raporları hızlıca gözden geçirebilirsiniz.
Haftalık raporlar
Kısa vadeli ölçümlemeler ve değerlendirmeler için gerekebilir. Örneğin ayın ilk haftasının performansını bir önceki ayın ilk haftası iyi kıyaslayabilirsiniz. Aylık hedefleri tutturmak için aksiyon almanız gerekiyorsa henüz zamanınız varken bunu yapmanızı sağlar.
Aylık raporlar
Aylık raporlar daha stratejik kararlar alırken kullanılabilir. “Bu ay hangi ürünler sattı? Geçen sene aynı ayın performansı ile karşılaştırması nasıl? Son 6 ayın raporlarına göre büyümemiz ne durumda?” gibi sorulara yanıt verebilmeniz ancak aylık hazırlayacağınız raporlarla mümkün olur.
Böylece işletmenin gidişatını anlayabilirsiniz.
Bu raporların kullanım amaçları ve işletmeye katkıları farklı da olsa bütün olarak bakıldığında işletmenin performansı anlatır ve sorularınıza yanıt verirler.
Hangi Dijital Araçlar Gerçek Zamanlı Takip Sağlar?
Performansı anlık takip etmek, gerektiğinde hızlı karar almanızı sağlar. Bu noktada bir bulut tabanlı ön muhasebe programı yardımcı olacaktır. Ön muhasebe programları ile tüm alış-satış verilerinizi gerçek zamanlı takip edebilirsiniz.
Ayrıca bu verilerden birkaç tıkla rapor oluşturabilirsiniz. Böylece zamandan tasarruf sağlarsınız ve manuel takipte yapılabilecek olası hataları önlemiş olursunuz.
Stok ve Satış Raporları Arasında Nasıl Bağlantı Kurulur?
İster mağazadan ister çevrim içi yaptığınız satışlar, stok durumuna otomatik yansımalı. Böylece stokta olmayan ürünün satışı gibi durumları engellemiş olursunuz.
Hızla tükenen ürünlerin stokları azalmaya başladığında stokları yenilersiniz ve böylede “stokta yok” durumunu yaşamazsınız. Aynı şekilde yavaş satılan ürünler için gereksiz stok yapmazsınız.
İlginizi çekebilir: Stok Takibi Nedir? Nasıl Yapılır? KOBİ’ler için Stok Takibi Rehberi
Raporlara Dayalı Satış Stratejileri Nasıl Geliştirilir?
Satış raporları, sadece hangi üründen ne kadar sattığınızı öğrenmeniz için kullanılmaz. Aynı zamanda yeni stratejiler oluştururken de faydalanabileceğiniz önemli kaynaklardır. Bu raporlara göre stratejinizi şöyle geliştirebilirsiniz:
- Analiz: Raporlar size ne söylüyor? En çok satan ürünler, en az satış yaptığınız dönemler, en iyi satış yaptığınız bölge… Tüm bunları satış raporları ile öğrenebilirsiniz.
- Çıkarım: “Şu gruptaki müşterilere şu ürün için reklam verirsek, kampanya hazırlarsak satışlar artabilir” gibi verilere dayalı çıkarımlar yapın.
- Uygulama ve ölçüm: Çıkarımlarınızı uygulamaya dökün ve bir süre ölçüm yaparak test edin. Öncelikle küçük gruplarda test edebilirsiniz.
- İyileştirmeler: İşe yarayan kampanyalar hangileri? Hangileri değiştirilmeli? Kampanyaların etkisine göre stratejide iyileştirmeler yapın.
Böylece satış raporlarını kullanarak bir sonraki adımınızı belirleyebilirsiniz.
Bizim Hesap Raporları ile İşinizi Büyütün
İşletmenizin performansını, iyileştirilmesi gereken noktaları görebilmeniz, ancak kapsamlı raporlarla mümkündür. “Kapsamlı raporlar” gözünüzü korkutmasın.
Bizim Hesap Raporlar modülü ile; alış-satıştan stok hareketlerine kadar ihtiyacınız olan tüm alanlarda kapsamlı raporları kolaylıkla oluşturabilirsiniz. Bu raporlar, hem işletmenizin şu anki durumunu gösterir hem de gideceği yönü belirlemenizi sağlar.
Zahmetsiz, gerçek zamanlı ve detaylı raporlara birkaç tıkla ulaşmak için Bizim Hesap’ı 14 gün boyunca deneyin.
